Natascha Cherif (48) uit Brunssum is mantelzorger voor haar 13-jarige zoon Dali, die kampt met ernstige psychische problemen en intensieve begeleiding nodig heeft.
Ze verhuisde zeven jaar geleden met haar kinderen vanuit Tunesië naar Nederland, op zoek naar een betere toekomst en de kans om eindelijk haar moeder, broer en zus te leren kennen. Dali had in Tunesië al zijn moeilijkheden, maar in Nederland namen die problemen alleen maar toe. Wat als een nieuw begin bedoeld was, veranderde in een leven vol zorgen, strijd en eindeloze toewijding.
Een zware start
Toen Natascha alleen met haar kinderen achterbleef in Tunesië, werkte ze keihard om hen een veilige en liefdevolle thuisomgeving te bieden. Ze wilde dat haar kinderen naar goede scholen konden gaan, ook al had ze daar eigenlijk de middelen niet voor. Om Dali naar school te laten gaan, hielp ze zelf mee op een kleine school. Dat deed ze zonder salaris, in ruil voor een plek voor haar zoon in de klas. Voor haar dochter moest ze het schoolgeld wel betalen, wat de situatie extra zwaar maakte. Toch bleef ze alles op alles zetten om hun toekomst veilig te stellen. Toen ze uiteindelijk besloot naar Nederland te verhuizen, hoopte ze hen een echt nieuw begin te kunnen geven. Maar het leven hier bleek ingewikkeld, zeker voor Dali. Hij worstelde met de dingen die hij heeft meegemaakt en kan daar moeilijk mee omgaan. Langzaam werd hij steeds sneller boos en agressief. Toen hij elf was, belandde hij zeven maanden in een gesloten groep. “Ik heb altijd gezegd dat mijn zoon behandeling nodig had, geen gevangenis,” vertelt Natascha. Na zijn terugkomst viel hij echter meteen terug, zonder school en zonder psychologische begeleiding. De jaren daarna volgden verschillende pogingen: speciaal onderwijs, crisisopvang en opnieuw gesloten plaatsingen. Steeds weer bleken oplossingen tijdelijk of ontoereikend. Pas sinds kort zit Dali in een passende behandelgroep bij Mondriaan. Voor het eerst voelt Natascha hoop: “Hier krijgt hij echt psychologische hulp. Ik hoop zo dat dit werkt.”
Een huis vol spanning
‘’Thuis is het vaak overleven’’, vertelt Natascha. Dali bepaalt de sfeer in huis volledig. Zijn onrust en agressie maken dat ieder moment onvoorspelbaar is. Overdag trekt hij zich terug, ’s nachts is hij wakker en gespannen. Daardoor slapen Natascha en haar dochter nauwelijks. De vermoeidheid stapelt zich op, dag na dag. “Dat sloopt je,” zegt Natascha. Voor haar dochter, die gewoon naar school moet en eigenlijk kind zou moeten kunnen zijn, is de situatie zwaar. “Zij probeert mij te beschermen, terwijl ik haar juist wil beschermen,” vertelt Natascha. “Dat doet pijn als moeder. Je ziet je kind verantwoordelijkheid dragen die helemaal niet bij haar leeftijd hoort.” De angst en spanning drukken zwaar op het gezin. Soms is Dali zo onvoorspelbaar dat hij een gevaar vormt voor zichzelf en zijn omgeving. Natascha is voortdurend alert, altijd klaar om in te grijpen. “Ik heb nooit rust. Zelfs wanneer hij even slaapt, blijf ik gespannen. Je staat constant aan. Dat gevoel vreet je van binnenuit op.” Ondanks alle zorgen probeert Natascha toch kleine momenten van geluk te creëren voor haar kinderen. Ook voor haar dochter, die veel last heeft van de situatie. Zo spaarde ze jarenlang om samen met haar dochter een vakantie naar Tunesië te kunnen maken. “Alle kinderen vertellen op school over Spanje of Italië. Ik wilde dat mijn dochter ook een keer zo’n ervaring had.” Dat ene reisje voelde als een beloning na jaren van zorgen en opofferingen, een herinnering die ze samen koesteren.
Steun die verschil maakt
Maar zulke lichtpuntjes blijven zeldzaam. Het kost Natascha veel kracht om de balans te bewaren, en gaandeweg beseft ze dat ze die zware zorg niet alleen kan dragen. Precies daarom betekent de ondersteuning die ze ontvangt als mantelzorger zo ontzettend veel. Het geeft haar niet alleen praktische hulp, maar ook een gevoel van erkenning en verbondenheid. Pas later in het proces hoort Natascha dat ze officieel mantelzorger is. Het woord klinkt haar in eerste instantie vreemd, maar ze herkent zichzelf er meteen in. “Dat woord had ik nooit gebruikt, maar het klopt wel. Ik zorg constant voor iemand anders, voor mijn kinderen.” Voor haar voelt mantelzorgen niet als een keuze, maar als iets wat je gewoon doet uit liefde en verantwoordelijkheid. Tegelijk realiseert ze zich dat de belasting enorm is en dat steun onmisbaar is om het vol te houden. Die steun vindt ze bij het mantelzorgpunt. “Mijn mantelzorgondersteuner kent mijn verhaal. Met haar kan ik praten, lachen, en zij helpt mij om mijn weg te vinden in Nederland. Omdat ik geen netwerk heb, regelt zij vaak dingen voor mij. Dat geeft rust en vertrouwen.”
Hoop voor de toekomst
Voor Natascha draait alles om perspectief. Haar grootste wens is dat Dali na zijn behandeling weer kan meedraaien op school en een plek vindt waar hij zichzelf kan zijn. Ze gelooft dat er voor hem, ondanks alle moeilijkheden, een toekomst ligt waarin hij kan groeien. “Hij heeft nog een hele toekomst voor zich. Daarom blijf ik strijden voor hem.” Die strijd put ze niet alleen uit volharding, maar vooral uit liefde. “Mijn kinderen geven me moed. Elke dag opnieuw. Ik leef voor hen. Mantelzorgen is soms ondraaglijk zwaar, maar juist de liefde maakt dat je telkens weer doorgaat.”
Een boodschap aan andere mantelzorgers
Wat Natascha anderen wil meegeven, gaat verder dan alleen volhouden: zoek de mensen waar je op kunt bouwen. “Je hoeft het niet alleen te doen. Zoek hulp, want mensen hebben mensen nodig. Natuurlijk is financiële of praktische steun belangrijk, maar nog belangrijker is liefde en verbondenheid. Mantelzorgen doe je nooit alleen, er is altijd iemand die je kan helpen.”